Zon op komst: Zonneplan thuisbatterij demonstreert meteen enorme meerwaarde

Afgelopen weekend (2 en 3 maart) viel het je wellicht op hoe vrolijk iedereen om je heen was. Na een natte Hollandse winter brak eindelijk de zon weer door. En ook de komende dagen beloven zonovergoten te worden. Een feest dus voor terras- en tuinliefhebbers én voor mensen met zonnepanelen, want de opbrengsten kunnen nu al flink oplopen. Er is alleen één partij die zulke zonnige dagen vooral met spanning tegemoet ziet en dat is netbeheerder TenneT. Geluk is daar nu de Zonneplan Nexus thuisbatterij die voor de nodige stabiliteit kan zorgen!

Eerst nog even over de kracht van de zon. Normaliter wekken zonnepanelen in de winter gezamenlijk relatief weinig stroom op. De zon staat dan te laag, terwijl ook (zeer) lage temperaturen geen gunstige invloed hebben op de opbrengst van zonnepanelen. Maar goed, ze doen natuurlijk zeker wel íets en het totale opgestelde vermogen van zonne-installaties in Nederland in 2023 met 22 procent toegenomen. Was die energiecrisis toch nog ergens goed voor.

Met die toename van het aantal zonnepanelen leek niet iedereen rekening gehouden te hebben. We gaan even terug naar afgelopen weekend. Op zaterdag- en zondagochtend breekt de zon door en energiemarkten worden erdoor verrast. De omvormers die hun werk doen zorgen voor een onverwacht grote influx van zonne-energie in het Nederlandse elektriciteitsnet. Er ontstaat te veel druk op het net door deze overspoeling met onverwacht veel elektriciteit, energiemarkten worden scheef getrokken en prijzen nemen een vreemde turn.

Dat is terug te zien op de zogeheten ‘onbalansmarkt’. Hier worden verschillen tussen de vooraf verwachte hoeveelheid stroom op het net en de praktijksituatie afgerekend. Vraag en aanbod moeten immers altijd perfect in balans blijven. Energieleveranciers wiens klanten met zonnepanelen meer stroom terugleveren aan het net dan vooraf aangekondigd, moeten betalen voor het mede-veroorzaken van deze onbalans. Partijen die juist meer stroom afnemen (of minder leveren) dan vooraf afgesproken krijgen daarvoor een forse vergoeding. Zij helpen immers het net weer te stabiliseren.

Deze markt wordt per kwartier afgerekend en in maar liefst 48 kwartieren (12 hele uren lang) was het afgelopen zaterdag en zondag zo dat marktpartijen een vergoeding kregen om extra stroom af te nemen of minder te leveren. Daarmee is de nationale onbalansmarkt een goede graadmeter voor de druk op het Nederlandse elektriciteitsnet: afgelopen weekend was die druk duidelijk grote delen van de dag te hoog.

Grote kans dat je nu denkt: ja, maar wat is het probleem? Het is toch fantastisch dat we als Nederland nota bene in de winter al in staat zijn om zóveel CO2-vrije stroom met zonnepanelen op te wekken? De praktijk is echter dat we in de middag zoveel leveren dat het zelfs geld oplevert om je zonnepanelen tijdelijk uit te zetten, terwijl we na zonsondergang alsnog weer een beroep moeten doen op fossiele centrales.

Daarom was afgelopen weekend een schoolvoorbeeld van de meerwaarde van de Zonneplan thuisbatterij. Sinds medio februari worden deze volop geïnstalleerd. Precies op tijd, want onze thuisbatterijen zijn juist bedoeld om in te spelen op dit soort situaties: stroom opslaan op momenten met overschotten, zodat deze (veelal CO2-vrije) stroom op een ander moment in tijd weer ingezet kan worden. Batterijen zijn de enige apparaten in ons energiesysteem die dat kunnen: energie verplaatsen over tijd.

De voorlopers die al een Zonneplan Nexus thuisbatterij hebben, zullen het in de app met argusogen gevolgd hebben. In de middaguren waren deze thuisbatterijen flink aan het laden vanuit het elektriciteitsnet. Elk kwartier dat er een negatieve onbalansprijs ontstond laadden de accu’s op vol vermogen, om daarmee net net te stabiliseren en een Powerplay-vergoeding te realiseren.

Afgelopen weekend waren er een kleine honderd Zonneplan thuisbatterijen geïnstalleerd. Dat zijn er, na een drukke installatieweek, komend weekend uiteraard alweer een stuk meer en de komende maanden zijn al volgepland met installaties. Daarmee krijgt Zonneplan Powerplay, als aansturingsplatform van onze thuisaccu’s, een steeds grotere rol op de energiemarkten. Ter vergelijking: 2500 van onze thuisbatterijen kunnen samen al de rol van één (kleine) gascentrale overnemen. Elk uur dat zij eerder opgeslagen overtollige zonnestroom kunnen leveren, voorkomen zij dan liefst tienduizend kilo CO2-uitstoot. En het zal jullie niet verbazen dat onze plannen véél verder reiken dan dit aantal van 2500!

Afgelopen weekend lagen de prijsprikkels vanuit energiemarkten erg in lijn met het belang van duurzaamheid. Wanneer er veel zon was, was energie op markten goedkoop. Was die er niet? Dan werd energie duur. Daardoor werd de rol die thuisbatterijen spelen binnen een duurzaam energiesysteem goed zichtbaar.

Met de Zonneplan Nexus bouwen wij, samen met Nederlandse voorlopers in de energietransitie, aan een echt duurzaam en democratisch energiesysteem. Lokale productie en lokale opslag van energie spelen daarin een cruciale rol. Ben jij een voorloper? Kies dan ook voor de Nexus thuisbatterij en sluit je aan bij Zonneplan Powerplay!