Ruim vier op de tien Nederlanders zijn van mening dat we af moeten van het idee dat iedereen een eigen auto moet hebben. Met name de milieu-impact van autorijden wordt hiervoor als argument aangehaald. Wel zijn er zorgen over onder meer de beschikbaarheid en kosten van openbaar vervoer als alternatief. Dat blijkt uit een recent panelonderzoek dat wij hielden. Met hulp van veldwerkbureau Panel Inzicht vroegen we 2002 Nederlanders naar hun mening over autobezit.
Met name twintigers en dertigers zijn het eens met de stelling. Onder twintigers is het zelfs meer dan de helft (52,1%), terwijl slechts 29,4% aangeeft juist voor individueel autobezit te zijn. Veertigers hebben daarentegen duidelijk het meeste moeite met het opgeven van een eigen auto. De meerderheid (43,1%) is het oneens met de stelling, terwijl slechts 35,2% aangeeft het ermee eens te zijn. Tussen mannen en vrouwen is niet heel veel verschil, al valt wel op dat mannen wat meer uitgesproken zijn. Van de vrouwen antwoordde ruim een kwart ‘neutraal’, tegen bijna 20% van de mannen.
Ondervraagden die het oneens zijn met onze stelling, vinden vooral dat het al dan niet hebben van een eigen auto een vrije keuze moet blijven. Ze verwijzen daarbij ook naar mensen die in afgelegen gebieden wonen waar openbaar vervoer beperkt of niet beschikbaar is. Ook geven ze aan dat een auto onafhankelijkheid biedt en het mogelijk maakt om te gaan en staan waar je wilt. Daarnaast uiten zij hun zorgen over de uitdagingen van openbaar vervoer, zoals kosten, bereikbaarheid en gemak, vooral in landelijke gebieden.
Zo zegt een 33-jarige man uit Overijssel: ”Ik vind dat iedereen dat zelf mag bepalen. Ik vind het een stuk vrijheid, het openbaar vervoer is ongelooflijk kostbaar en een hardwerkend persoon mag zeker een auto bezitten.” Een man (52) uit Flevoland vreest daarnaast dat deelauto’s sneller afgedankt zullen worden: “Waarom zouden wij geen eigen auto meer mogen bezitten? Met verstand gebruiken is een goed idee, maar dat zegt nog niets over het bezit. Sterker nog: voor jouw eigen auto voel je je verantwoordelijk. Dus die gebruik je netjes. Een deel- of leenauto doet je niets en mishandelen boeit je niets, als de kosten maar laag zijn.”
De voor de hand liggende reden om autodelen of het gebruik van het OV in plaats van het bezitten van een eigen auto te stimuleren, is de impact van auto’s op het milieu. Ondervraagden vinden dat vooral huishoudens met meerdere auto’s best wat kunnen inleveren. Zo vraagt een 75-jarige Limburger zich af: “Waarom moeten de rijken vijf auto´s hebben, terwijl sommigen die onder de armoedegrens leven niets hebben?” Een 72-jarige vrouw uit Drenthe vat het kort samen: “Voor iedereen goedkoper en beter voor het milieu.”
De productie van auto’s zorgt voor de nodige CO2-uitstoot: gemiddeld zo’n 7 à 8 ton per auto, aldus Milieu Centraal. Daarnaast nemen ze veel openbare ruimte in beslag, aangezien ze 96% van de tijd stilstaan, zo stelt deelautoaanbieder Lynk&Co. In Nederland zijn al meerdere deelautoplatformen actief, waarvan MyWheels en Greenwheels waarschijnlijk de bekendste zijn. In Utrecht draait al enkele jaren het concept WeDriveSolar, dat alleen met elektrische auto’s werkt.
Zelf vinden wij dat voor beide kanten van het verhaal iets te zeggen valt. Meer gebruikmaken van deelauto’s zal leiden tot minder auto’s in het straatbeeld en vermoedelijk ook tot minder autogebruik en dus minder CO2-uitstoot. Tegelijkertijd vinden we dat het bezitten van een eigen auto een vrije keuze moet blijven. Bovendien is autodelen niet de enige mogelijkheid om de CO2-emissie van autorijden te verminderen. Ook onze slimme laadoplossing, die je helpt je elektrische auto zoveel mogelijk op goedkope wind- en zonnestroom te laden, levert daaraan een belangrijke bijdrage.