‘s Middags gourmetten: is dat milieuvriendelijker?

De kerstdagen staan weer voor de deur en één ding is zeker: in vele huizen komt het gourmetstel weer op tafel. Een mooie traditie die voorlopig vast niet zal verdwijnen. Maar al die gourmetstellen verbruiken samen natuurlijk een grote hoeveelheid stroom: ruim 5 miljoen kilowattuur, zo rekenden wij uit. Net zoveel als ruim 1850 huishoudens samen op jaarbasis verbruiken dus! Met de productie van die stroom gaat bovendien een grote hoeveelheid CO₂-uitstoot gepaard, omdat het gourmetten vooral ‘s avonds plaatsvindt, wanneer de zon onder is en de wind is gaan liggen. Wij zochten daarom uit: in hoeverre is het milieuvriendelijker om dit jaar ‘s middags het gourmetstel aan te slingeren?

🍴   Gourmetten

🙋🏼 1,2 miljoen Nederlanders

🕒 Drie uur lang

Benodigdheden

• Het Albert Heijn Kerstonderzoek
• Een goed onderbouwde schatting
• Het vermogen van een gemiddeld gourmetstel
• De CO₂-intensiteit van voorgaande kerstdagen

Het gezelschap

Elk jaar doet Albert Heijn navraag naar de kerstplannen van Nederland. Wat gaan we met z’n allen eten? Dit jaar gaf 41 procent van de ondervraagden aan te gaan gourmetten met kerst. Dat komt dus neer op 7,2 miljoen Nederlanders, maar die gebruiken natuurlijk niet allemaal een eigen gourmetstel. Uitgaande van een gemiddelde gezinsgrootte van 2,2 personen en het feit dat we maximaal vier gasten mogen ontvangen, schatten we dat een gemiddeld gourmetgezelschap uit zes personen bestaat. De duur houden we wat ruim aan: we schatten dat men zo’n drie uur lang de pannetjes laat pruttelen, inclusief voorverwarmtijd.

Het gourmetstel

Vaak zijn gourmetstellen al jaren oud en worden ze hooguit een paar keer per jaar gebruikt. Om te bepalen hoeveel stroom een gourmetstel gebruikt gingen we online op onderzoek uit. Het gemiddelde online aangeboden gourmetstel heeft een vermogen van 1400 Watt. Bij drie uur gourmetten verbruikt het apparaat dus 4200 Wattuur aan stroom, oftewel 4,2 kilowattuur (kWh).

CO₂-intensiteit

Dan de mate van CO₂-uitstoot. Die verschilt elk uur, afhankelijk van de benodigde bronnen om stroom te produceren. Komt alle stroom tijdens een uur van de wind en de zon? Dan is er sprake van 0 gram CO₂-uitstoot per kWh. Wordt alle stroom geproduceerd in kolencentrales? Dan geldt een CO₂-intensiteit van zo’n 800 gram per kWh. Gas zit daar met 400 gram tussenin.

In de praktijk is er echter altijd sprake van een mix. Overdag is het aandeel van de zon en de wind logischerwijs vaak groter dan ‘s avonds. Daardoor gaat er met de productie van stroom overdag ook vaak aanzienlijk minder CO₂-uitstoot gepaard. De vraag is: hoeveel?

Om een eerlijke schatting te kunnen maken kijken we naar de CO₂-intensiteit tijdens de kerstdagen van de afgelopen vijf jaar. Al met al ligt de mate van CO₂-uitstoot tijdens kerst namelijk een stuk lager dan tijdens andere dagen. Dit komt doordat bedrijven gesloten zijn, waardoor er al met al veel minder vraag naar stroom is. Het aandeel van duurzame bronnen wordt daardoor automatisch groter.

We vergelijken de CO₂-intensiteit tussen enerzijds 13:00 en 16:00 uur en anderzijds 17:00 en 20:00 uur met elkaar. Dat leverde tijdens de afgelopen tien kerstdagen een verschil van 12,6 gram per kWh op. Vermenigvuldig dat met de 1,2 miljoen gourmetstellen die per stuk 4,2 kWh stroom verbruiken en je komt uit op bijna 65 duizend kilo CO₂-uitstoot. Dat staat gelijk aan 520 vliegretourtjes Amsterdam-Londen. Kortom: ‘s middags gourmetten loont!

Over lonen gesproken: ook financieel gezien kan het de moeite waard zijn om je mini-pannenkoekjes ‘s middags te bakken in plaats van ‘s avonds. Tenminste, wanneer je een contract hebt op basis van uurprijzen, zoals slimme energie van Zonneplan. De minst vervuilende uren zijn in de regel namelijk ook de goedkoopste. Dat geldt uiteraard niet alleen tijdens kerst, maar altijd. Sterker nog: de verschillen tussen uren in prijs en CO₂-intensiteit zijn op ‘gewone’ dagen nog veel groter!